“B2B” giờ đây không còn xa lạ với các nhà khai thác trong lĩnh vực kinh doanh. Nó đại diện cho một mô hình cho thương mại điện tử và các giao dịch thương mại. Vậy tại sao lại gọi nó là B2B? Nó có vai trò gì trong kinh doanh? Qua bài viết này sẽ giúp bạn giải thích B2B là gì và những kiến thức chung về B2B tại Việt Nam.
1. B2B là gì?
B2B là tên đầy đủ của cụm từ tiếng Anh “business to business”, có nghĩa là kinh doanh với doanh nghiệp, là hình thức giao dịch trực tiếp giữa các doanh nghiệp, doanh nghiệp, doanh nghiệp với nhau. Bao gồm một số giao dịch trong thương mại điện tử hoặc trong thực tế, từ tư vấn, báo giá, ký kết hợp đồng, mua bán sản phẩm.
Mô hình B2B ngày càng gia tăng khi các doanh nghiệp chọn sử dụng các trang web kinh doanh làm phương tiện giao tiếp chính của họ. Trong những năm gần đây, tỷ lệ các trang web nhắm mục tiêu đến các tổ chức và doanh nghiệp cao hơn so với các trang web hướng tới người tiêu dùng.
2. Đặc điểm của mô hình kinh doanh B2B
Trong phần này, bài viết sẽ đưa ra một số đặc điểm của mô hình kinh doanh này. Đặc biệt:
Số lượng người mua trong mô hình B2B nhỏ hơn, nhưng khối lượng giao dịch đơn lẻ lớn hơn nhiều so với mô hình B2C. Đối tác thương mại chủ yếu là các công ty đóng vai trò là nhà phân phối và mua hàng trên thị trường.
Mối quan hệ giữa người mua và người bán trong mô hình B2B là mối quan hệ đối tác lâu dài. Đồng thời, công ty cũng dễ dàng lựa chọn nhóm khách hàng tiềm năng cho sản phẩm / dịch vụ của mình.
Nhu cầu kinh doanh phát sinh từ nhu cầu về hàng hóa / dịch vụ trên thị trường B2C. Nói cách khác, nó còn bị ảnh hưởng bởi quy luật cung cầu trong kinh doanh.
Tuy tập trung vào giá cả nhưng mô hình này có phương thức mua hàng chuyên nghiệp dựa trên thông tin và ra quyết định hợp lý. Nó có thể giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí hơn và không quá bị ảnh hưởng khi giá cả thay đổi trong thời gian ngắn trên thị trường.
3. Ưu điểm và nhược điểm của B2B
3.1 Ưu điểm
Tối ưu hóa chi phí vận hành
Đây là lợi ích rõ ràng và có giá trị nhất của thương mại điện tử B2B. Các doanh nghiệp sử dụng thương mại điện tử sẽ có thể giảm chi phí liên quan đến văn phòng, nhân viên, v.v. Bởi vì thương mại điện tử hoạt động 24/7, có nghĩa là bất cứ khi nào doanh nghiệp mua hoặc tìm kiếm, tìm hiểu, mua dịch vụ của doanh nghiệp bạn, họ có thể chủ động mua sản phẩm của bạn mà không cần đợi nhân viên tư vấn cho bạn.
Bạn cũng sẽ giảm thời gian làm thêm giờ của nhân viên, hóa đơn điện nước và phí Internet cho việc bán hàng tư vấn của nhân viên. Một ví dụ điển hình cho mô hình này là brandcamp.asia của Brands Vietnam. Họ bán sách và các khóa học tiếp thị trực tuyến mà không cần chuyên gia tư vấn bán hàng. Chi phí duy nhất họ có thể bỏ ra là tiền để duy trì trang web
Mở rộng kênh bán hàng
Khi bắt đầu kinh doanh thương mại điện tử, bạn cũng có thể nhận ra rằng đây là một kênh bán hàng khác dành cho bạn. Điểm khác biệt duy nhất so với văn phòng hoặc cửa hàng thực của bạn là kênh bán hàng này có thể tiếp cận khách hàng trên toàn thế giới. Điều này ít tốn kém hơn nhiều so với việc thiết lập một cửa hàng
Một ví dụ về trang web thương mại điện tử B2B điển hình mà bạn có thể thấy là store.magenest.com. Trang web Magenest này cung cấp các tiện ích mở rộng cho các doanh nghiệp trên toàn thế giới kinh doanh thương mại điện tử trên nền tảng Magento. Khi doanh nghiệp cần mở rộng chức năng trên Magento, họ có thể truy cập trang này để tìm và mua phần mềm tiện ích mà họ muốn.
Đối với sàn thương mại điện tử, doanh nghiệp kinh doanh trên sàn nào cũng có thể tiếp cận khách hàng trên sàn đó. Ví dụ như Shopee, Lazada, Tiki, Sendo… đang lan rộng khắp châu Á và vươn ra toàn cầu. Kinh doanh trên các sàn giao dịch này sẽ giúp bạn tiếp cận được nhiều khách hàng hơn bao giờ hết ở nhiều khu vực khác nhau. Không riêng gì Việt Nam, trong tương lai khi Shopee, Lazada, Tiki, Sendo và các sàn giao dịch ở các quốc gia khác gộp lại thành một thì chúng có thể được bán ra các nơi khác trên thế giới.
Khai thác dữ liệu người dùng
Đây là điểm quan trọng nhất và là ưu điểm nổi bật nhất mà thương mại điện tử B2B mang lại. Trong thời đại kỹ thuật số, tất cả dữ liệu mua sắm của người dùng đều được lưu trữ trực tiếp trong hệ thống. Bằng cách này, bạn có thể hiểu được hành vi, sở thích và mối quan tâm của khách hàng đối với các loại sản phẩm khác nhau. Từ đó có thể đề ra những chiến lược phù hợp để tăng doanh thu, hay chăm sóc và nuôi dưỡng khách hàng tốt hơn.
Trải nghiệm quan trọng đối với khách hàng. Có trải nghiệm khách hàng tuyệt vời với dịch vụ của bạn chắc chắn có thể dẫn đến doanh thu đáng kể. Lý do là bởi vì trải nghiệm khách hàng tốt không chỉ cho phép họ mua hàng của bạn mà còn giới thiệu nó cho những người khác. Đó chính xác là những gì thương mại điện tử làm cho doanh nghiệp của bạn. Khách hàng sử dụng thương mại điện tử sẽ trải nghiệm quá trình mua sắm liền mạch từ tìm kiếm đến mua hàng
Cá nhân hóa
Cá nhân hóa đang là xu hướng hiện nay. Người dùng tiếp nhận ngày càng nhiều thông tin trên Internet, và thói quen phớt lờ những thông tin không liên quan đang dần hình thành.
Do đó, cá nhân hóa, tức là cung cấp thông tin phù hợp với từng người dùng, đang trở thành một xu hướng phổ biến. Được áp dụng vào thương mại điện tử, điều này đã làm tăng thu nhập của nhiều công ty lên rất nhiều. Ví dụ, khách hàng của bạn là nhà phân phối sản phẩm của công ty bạn, khi bạn đặt mua sản phẩm A trực tuyến qua wesbite, họ sẽ tự động được giới thiệu đến sản phẩm A1 hoặc sản phẩm A2 liên quan đến sản phẩm họ đã mua. Tại đây những khách hàng này hoàn toàn có thể cân nhắc và xem xét đặt mua thêm các sản phẩm giới thiệu
Nó tương tự như một nhà môi giới, nhưng trong một môi trường cạnh tranh như vậy, có khả năng các nền tảng thương mại điện tử sẽ không giới thiệu sản phẩm của bạn mà là sản phẩm của đối thủ cạnh tranh.
3.2 Nhược điểm
Chi phí xây dựng thương mại điện tử cao
Chi phí có thể được xem xét đầu tiên khi xây dựng phễu bán hàng này. Để trở thành một website thương mại điện tử bán hàng, bạn cần một nền tảng thương mại điện tử ổn định và đầy đủ chức năng, từ trưng bày sản phẩm đến mua hàng, cổng thanh toán,… Tất nhiên là giá thành của nền tảng. Một doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ví dụ, phiên bản trả phí của nền tảng Magento có nhiều tính năng tuyệt vời như khả năng B2B và giá dao động từ 18.000 đến 40.000 đô la.
Khó khăn khi đưa ra quyết định mua hàng
Đây có lẽ là một vấn đề phổ biến trong ngành B2B, vì chi tiêu của người bán thường mất nhiều thời gian và không thể đưa ra quyết định ngay lập tức. Đặc biệt khi mua hàng trên trang thương mại điện tử của bạn càng khó hơn. Các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tin tưởng nội dung trên các trang web mà không gặp trực tiếp
4 mô hình kinh doanh B2B phổ biến hiện nay
4.1 Mô hình B2B thiên về bên bán
Loại này rất phổ biến ở Việt Nam. Đó là một công ty sẽ có một trang web thương mại điện tử và cung cấp dịch vụ, hàng hóa và sản phẩm cho các bên thứ ba như nhà bán lẻ, nhà sản xuất, người tiêu dùng, v.v. Hình ảnh này cung cấp một lượng sản phẩm trung bình đến lớn
4.2 Mô hình B2B thiên về bên bán
Mô hình này khá sôi động ở nước ngoài, nhưng ít phổ biến hơn ở Việt Nam, nơi mà hầu hết các doanh nghiệp ở Việt Nam đều có nhu cầu bán sản phẩm cho đối tác. Các đơn vị kinh doanh sẽ đóng vai trò chính trong việc nhập khẩu sản phẩm, hàng hóa từ các nhà sản xuất. Một số đơn vị thậm chí có cả trang web phục vụ nhu cầu mua hàng, trong khi những người bán khác sẽ có quyền truy cập tự động vào các chào hàng và phân phối sản phẩm.
4.3 Mô hình B2B trung gian
Mô hình này đang trên đà phát triển tại Việt Nam, với những cái tên như Tiki, Lazada, Adayroi, Sendo, Shopee, v.v. Thông qua các sàn giao dịch thương mại điện tử, mô hình này sẽ đóng vai trò là cầu nối giữa người mua và người bán.
Vì vậy hình thức hoạt động sẽ là bất kỳ doanh nghiệp nào có nhu cầu bán đều gửi sản phẩm, dịch vụ đến kênh trung gian này để xúc tiến và phân phối. Các tổ chức, cá nhân có ý định mua sẽ xem và đặt hàng dưới chế độ bảo vệ quyền lợi, tuân thủ các quy định của kênh trung gian.
4.4 Mô hình B2B hợp tác kinh doanh
Mô hình này tương tự như B2B trung gian, nhưng nó tập trung và thuộc sở hữu của nhiều doanh nghiệp hơn. Nó thường ở dạng trao đổi điện tử như:
– thị trường điện tử
– Thị trường trực tuyến (Chợ điện tử)
– Trao đổi Internet (Internet Exchange)
– Sàn giao dịch (Trade Exchange)
– Cộng đồng giao dịch
